درمان اولیه:
هیچ درمان تایید شده ای وجود ندارد.همه ی درمانها شامل درمان تسکینی با دارو یا درمان های جراحی مثل آرترودز یا آرتروپلاستی است.
بعلت اینکه در اثر بالاتر رفتن سن جمعیت ،آرتروز اختلال شایعی است داروهای زیادی تبلیغ می شوند که میتوانند بر روند بیماری تاثیر بگذارند اما هیچکدام تایید شده نیست.
همینطور هیچ شاهدی وجود ندارد که ورزش و فعالیت میتواند آرتروز را تشدید کند.
بالعکس ورزش و فعالیت می تواند قدرت ، حس عمقی و محدوده ی حرکتی را بهبود بخشد.
میزان محدودیت فعالیت ، فردی است و بستگی به میزان راحتی فرد دارد.
مسکنهای غیر مخدر مثل استامینوفن و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مثل بروفن و ملوکسیکام و... برای کاهش درد مفید است و اغلب بیخطر می باشد.
گذاشتن یخ و گرما و کرمهای موضعی در برخی از افراد مفیدند.
اسپلینتهایی که مفاصل دچار آرتروز را بی حرکت می کند به عنوان مثال یک مچ بند Thumb spica با بیس دست که در آن مفاصل بین انگشتی آزادند برای آرتوز مفصل تراپزیومتاکارپال(بین استخوان مچ و استخوانهای کف دست) باعث بهبود علائم می شود.اما باید بیمار بداند که این باعث درمان یا جلوگیری از پیشرفت بیماری نمی شود.
مفاصل بین انگشتی بندرت اسپلینت می شوند چونکه محدودیت عملکردی همراه آن ، خیلی بد است.
تزریق داخل مفصلی کورتون یا ترکیبات هیالونیک اسید مثل هیالگان باعث بهبودی موقت می شوند اما اکثر بیماران باید بدانند که تزریق باعث درمان کامل نمی شود و انها باید از روشهای تطابقی و کنار امدن با مشکل و یا روشهای جراحی استفاده کنند.
توانبخشی:
۱- تغییر فعالیت:
بیماران باید از راههای کمتر دردناک و آسان استفاده کنند مثلا استفاده از باز کننده های کنسرو ، اهرمهای در و....
جهت حفظ قدرت ومحدوده ی حرکتی ، بیماران تشویق به ادامه ی فعالیت روزانه و ورزش می شوندکه محدوده ی حرکتی فعال و وضعیت عضلات حفظ شود.فعالیتهای روزانه با محدوده ی حرکتی مناسب برای مفاصل خاص توصیه میشود.
جهت کاهش استرس وارده به مفاصل کوچک وعضلات ضعیف ، بیمار باید ازعضلات قویتر و مفاصل بزرگتر استفاده کند. همینطور بیمار باید اجسام را نزدیک به بدن حمل کند.
بیمار باید از تجهیزات تطابقی یا اسپلینتها استفاده کند. اسپلینتها برای کاهش درد در فعالیتهای خاص مفید است.
مدالیته های فیزیوتراپی مثل حمام پارافین نیز در برخی افراد مفید است.حمام کنتراست(استفاده ی متناوب از آب گرم و سرد) و ماساژ یخ نیز برای بیماران مفید می باشند و از نظر اقتصادی هم به صرفه می باشند.
مداخلات:
۱-تزریق داخل مفصلی: تزریق داخل مفصلی کورتون یا هیالگان باعث بهبود کوتاه مدت می شود.
عوارض جدی مثل عفونت نادر است.
بیش از سه تزریق در یک ناحیه توصیه نمی شود.با توجه به کم حجم بودن مفاصل کوچک ، نهایت حجم تزریق باید ۱ تا ۲ سی سی باشد .از ترکیب تزریق محلول بی حسی و کورتون استفاده می شود.
۲-جراحی:
بندرت جهت بازسازی یا از بین بردن مفصل به روش آرتروپلاستی یا آرترودز استفاده می شود.
ورزش دست برای کاستن از دردهای آرتروز:
ورزشهای زیر برای کاستن از دردهای آرتروز در کف و انگشتان دست طراحی شده اند. اگر این ورزشها، هر روز و ترجیحا چند مرتبه در روز انجام شوند، میتوانند تاثیر فراوانی در کم کردن درد ناشی از آرتروز داشته باشند.
انجام دادن این حرکات در حالتی که دست خود را در آب گرم غوطه ور کرده باشید بسیار ساده تر خواهد بود. با این حال مراقب باشید و در محدوده توانایی خود عمل کنید. ورزش دست نباید طوری انجام شود که در حین اجرا موجب درد شود.
خم کردن انگشتان :
ورزشهای دست را با شل کردن عضلات دست آغاز کنید. سپس انگشتان را به صورت صاف و نزدیک به یکدیگر نگهدارید. حالا بند اول و وسط انگشتان خود را خم کنید. مچ و مفاصل دست را صاف و مستقیم نگهدارید. نرم و آهسته دست خود را به حالت اول برگردانید. همین حرکت را با دست دیگر تکرار کنید. اگر میتوانید حرکت را چند بار برای هر دست تکرار کنید.
مشت کردن دست:
حرکت را با نگهداشتن انگشتان در حالت کشیده و دور از هم آغاز کنید. سپس انگشتان را به شکل مشتی نرم و آزاد مشت کرده و شست خود را بر روی باقی انگشتان قرار دهید. مراقب باشید که انگشتان را محکم به یکدیگر فشار ندهید. نرم و آهسته به حالت اولیه باز گردید. این تمرین را برای هر دو دست انجام دهید.
باز و بسته کردن انگشتان:
انگشتان خود را تا جای ممکن (بدون درد گرفتن) از یکدیگر دور کرده و چند ثانیه به همین حالت نگه دارید. به نرمی انگشتان را شل کرده و به یکدیگر نزدیک کنید. دوباره به حالت باز برگردید. این حرکت را با هر دو دست انجام داده و به تدریج تعداد دفعات آنرا افزایش دهید.
لمس نوک انگشتان:
انگشتان خود را صاف نگهدارید. شست خود را در عرض کف دست خم کرده و با نوک آن برآمدگی پایین انگشت کوچک را لمس کنید. اگر نمیتوانید شست را تا جایی که این محل را لمس کند بکشید، تنها آن را تا جای ممکن خم کنید. سپس شست را به حالت اولیه برگردانید.
سپس یک یک انگشتان را به نوک شست رسانده و شکلی مانند حرف O بسازید. این حرکات را نرم و آرام انجام دهید و پس از انجام حرکت با تمام انگشتان، کل تمرین را با دست دیگر انجام دهید.
راه بردن انگشتان:
کف دست خود را بر روی سطح صافی مانند میز قرار دهید به طوری که انگشتان اندکی با هم فاصله داشته باشند. انگشتان را یک به یک به سمت شست حرکت دهید. حرکت را با بلند کردن و حرکت دادن انگشت اشاره آغاز کرده و به ترتیب با دیگر انگشتان ادامه دهید. در طی انجام این تمرین مچ دست و شست خود را ثابت نگهدارید. حرکت را با دست دیگر خود انجام دهید.
رفرنس:Frontera Book
www.mayoclinic.com