اختلال حرکتی و راه رفتن و تعادل در بیماران ام اس

اختلال راه رفتن در ام اس به علت کنتراکچر(سفتی مفصلی) ، ضعف ، اسپاستیسیته ، خستگی ، اختلال حس عمقی ، اختلال عملکرد مخچه و وستیبولار (بخش تعادلی گوش)، اختلال بینایی و ناتوانی در انجام چند فعالیت رخ می دهد.

حدود ۷۵% از بیماران ام اس درجاتی از اختلال راه رفتن دارند.

در مقایسه با افراد سالم بیماران ام اسی کاهش طول قدم ، افزایش تعداد گام در دقیقه ، کندتر شدن سرعت راه رفتن آزاد ، کاهش چرخش لگن و زانوها ومچ پاها و افزایش خم شدگی تنه دارند.در کل این بیماران قدمهای سریع کوتاه و کاهش محدوده  حرکتی مفاصل را دارند.

مهمترین مشکلی که در اثر اختلال راه رفتن و تعادل در این بیماران رخ می دهد افتادن است.

یک مطالعه در مورد ۴۴۹ فرد مبتلا به ام اس نشان داد که ۵۸% از این بیماران در طی ۶ ماه گذشته یکبار و بیشتر سابقه ی افتادن داشته اند.۱۳% یکبار و ۴۵% سابقه افتادن مکرر داشته اند.

۵۸% بدنبال افتادن دچار آسیب شده بودند و ۱۹% نیاز به اقدامات پزشکی پیدا کرده بودند.

آسیبها شامل بریدگی ، کبودی ، پارگی و کشیدگی و درد شدید و شکستگی و آسیب به سر بوده است.

بیشترین فعالیتهایی که منجر به افتادن می شود در هنگام جابه جایی رخ می دهد مثل رفتن به رختخواب ، دوش گرفتن یا نشستن روی صندلی .

بیشترین علت افتادن ، لغزش پا در هنگام راه رفتن به علت خستگی است.

سایر علل قابل توجه شامل عدم توجه کافی ، عجله و عدم استفاده از وسایل کمکی و احساس سرگیجه و سبکی سر می باشد.

استراتژی جلوگیری از افتادن باید به صورت فردی برای هر بیمار تنظیم شود و شامل گرفتن شرح حال و انجام معاینه کامل شامل ارزیابی عملکرد راه رفتن و جابه جایی است به عنوان مثال باید ببینیم علت افتادن بیمار چه بوده است ؟به دنبال افتادگی پا (FOOT DROP)  یا ضعف خم کننده های ران یا کاهش حس ، استفاده نامناسب  و ناکافی از وسایل کمکی و یا خستگی .

در یک مطالعه دیگر در بیماران ام اس ۵۴% حداقل سابقه یکبار افتادن در طی ۲ ماه گذشته داشتند و ۳۲% افتادنهای مکرر داشتند.

اختلال بالانس (تعادل)بهترین پیشگویی کننده افتادن است که نیاز به استفاده از وسایل کمکی راه رفتن مثل عصا و واکر و...را الزامی می کند.هدف از استفاده از این وسایل کمکی راه رفتن باید بر افزایش پایداری راه رفتن تاکید کند.

جلوگیری از افتادن در خانه نیازمند ایجاد تغییرات در خانه شامل زدن میله هایی به دیوار که  بیمار با گرفتن آن از جا بلند شده و راه برود و همچنین استفاده از سیستمهای آگهی دهنده در مورد افتادن است.

ارتوزها نقش مهمی در درمان ام اس دارند.ارتوز مچی پایی(Ankle foot orthos) یا همان AFO باعث بهبود فانکشن این بیماران می شود بویژه آنهایی که دچار افتادگی پا شدند.البته این ارتوز باید در حد تحمل بیمار باشد و بیمار آن را بپوشد.

AFO باعث کنترل افتادگی پا و کنترل اسپاستیسیته دینامیک می شود.ارتوز مناسب برای این بیماران یک Custom molded plastic AFO است که باعث کنترل مچ و زانو شده ، ژنورکورواتوم (انحراف زانو به عقب) را می کاهد و باعث پایداری می شود.

ضعف عضلات خم کننده مفصل ران در ام اس شایع است و اخیرا از ارتور برای جبران این ضعف استفاده می شود.این ارتوز به خم شدن ران کمک کرده و باعث بهبود جلو بردن اندام می شود.

مطالعات نشان داده که برنامه های ورزشی غیر اختصاصی بدون وسایل کمکی راه رفتن مثل ارتوز یا عصا برای پیشرفت راه رفتن بدون تاثیر است.

 رفرنس:Braddom Book

کلینیک جامع توانبخشی ما دارای بخشهای گفتاردرمانی ، کاردرمانی و فیزیوتراپی و تغذیه و لیزردرمانی پرتوان و دیاترمی وماساژ با بهترین امکانات و کادر جهت مبتلایان به ام اس و سایر اختلالات عصبی عضلانی می باشد.